Angallataatilinnut sinerissap qanittuani aalisarsinnaanermut akuersissummik qinnuteqaat

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut aalisarsinnaanermut akuersissummik atorsinnaasumik peqartussaavutit.
Uani aalisakkanut makkununnga aalisarsinnaanermut akuersissut pillugu qinnuteqarsinnaavutit:

• Saarulliit
• Saattuat
• Nipisat
• Qalerallit (taamaattoq angallatit aqutsiveqarfik 47-miittut pineqanngillat)

Imatut inissisimaguit akuersissummik qinnuteqarsinnaavutit:

• inuttut ataasiinnartut
• ingerlatseqatigiiffittut

Aalisarsinnaanermut akuersissut ukunani atuuppoq:

• Sumiiffimmut killilikkamut ataatsimut,
• Ukiumi ataatsimi januaarip aallaqqaataaniit decembarip 31-ianut, imaluunniit
• Piffissami aalisarfiusumi ataatsimi Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit nalunaarutigineqartumi.

Aalisakkat assigiinngitsut tamarmik aalisakkanik tamakkiisumik pisassiiffigineqarput. Uani pisassiissutigineqartut aqutsiveqarfinni assigiinngitsuni avinneqarsimasinnaapput, taamaammallu aqutsiveqarfiit immikkoorlutik pisissaaffigineqarput. Pisassiissutit tamakkerlugit pisarineqarpata aalisarneq aqutsiveqarfinni ataasiakkaani unitsinneqassaaq.
Aqutsiveqarfik 47-mi qaleralinniarnermi angallatit immikkut pisassiiffigineqarput, ataasiakkaanullu pisassiissutigineqartut nungunnissaat tikillugu taakkua aalisarsinnaapput.

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut aalisarnermut malittarisassat piumasaqaatillu aalajangersarneqarsimasut malinnissaannut pisussaaffeqarputit. Taakkunani peqqussutit angerlarsimaffittut kommunerisanni immikkuullarissinnaasut, soorlu sumiiffinnut eqqissisimatitanut illersuisut, aamma atuutsinneqarput. Kommunini ileqqoreqqusat pillugit inatsisit.gl-imi paasisaqarnerusinnaavutit.

Pinngortitap eriagineqarnissaanut nammineerlutit akisussaaffeqarputittaaq. Imaq ataatsimoorluta isumalluutigaarput ataatsimoorlutalu aamma akisussaaffigalutigu.

Malugiuk:
MitID atorlugu qarasaasiamut isersinnaaguit qinnuteqaatigisat qarasaasiaq atorlugu nassiussinnaavat. MitID atorlugu nammineerluni immersuinissaq qinnuteqartunut nutaanut taamaallaat periarfissaavoq.

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut aalisarsinnaanermut akuersissut pillugu qinnuteqarsinnaanermut piumasaqaatit makku naammassisimassavatit:

• Ukiuni siuliini akuersissummik assingusumik peqarsimassaatit / akuersissummik taamaattumik ukioq kingulleq peqarsimassaatit
• Angallatigisat Kalaallit Nunaanni ilinnillu pigineqarnera uppernarsarsinnaassavat (Nunami aalajangersimasumi najugaqarnermut uppernarsaat)
• Kalaallit Nunaanni akileraarutinut akiliisarputit, ukiunilu kingullerni 2-ni akiliisarsimallutit
• Kalaallit Nunaanni najugaqartuuvutit, ukiunilu kingullerni 2-ni najugaqartuusimallutit

Qinnuteqartunut nutaanut immikkut akuersissuteqartarneq
Ukioq kingulleq aalisarsinnaanermut akuersissummik peqarsimanngikkuit nutaatut qinnuteqartussaavutit, taamaammallu akuersissummik pissaguit piumasaqaatit makku naammassisimassavatit:

• 18-it 29-llu akornanni piffissap qinnuteqarfiup nalaani ukioqassaatit,
• Imarsiornermik ilinniarsimasuussaatit imaluunniit aalisarnermik misilittagaqarnerit uppernarsarsinnaassavat. Aalisarnermut misilittagaqarneq inuussutissarsiutigalugu piniartuunermik uppernarsaammik, najukkanni aalisartut piniartullu peqatigiiffianit oqaaseqaammik, inuussutissarsiutigalugu aalisartumit aalisaqatigisimasannit oqaaseqaammik aamma/imaluunniit kommunerisanni inuussutissarsiornermut siunnersortigisannit oqaaseqaammik uppernarsarneqarsinnaassaaq. (taakku qinnuteqaammut ilanngunneqassapput)
• Angallammik pigisaqassaatit.
• Aalisarnermut atortuutinik naleqquttunik pigisaqassaatit.

Qaanaami, Kalaallit Nunaata Kangiani Kujataaniluunniit najugaqarsimaguit, suliffeqarnissamullu allanik periarfissaqanngippat, piumasaqaatit qinnuteqartunut nutaanut atorneqartut malillugit immikkut akuersissuteqartoqarnissaa pillugu qinnuteqarsinnaavutit.

Sumi najugaqartuunissamut piumasaqaammit immikkut akuersissuteqartoqarnissaa pillugu qinnuteqarnissannut periarfissaqarputit (tamanna pillugu ilitsersuummi paasisaqarnerusinnaavutit ).

Aalisakkanut assigiinngitsunut ataasiakkaanut piumasaqaatit toorsivissat saamiatungaaniittut toortarnerisigut piumasaqaatit suut atuutsinneqarnersut pillugit paasisaqarnerusinnaavutit.

Nipisanut, saattussanut, saarullinnut qaleralinnullu aalisarsinnaanermut akuersissutit pillugit qinnuteqassaguit nammineerluni immersuinissamut toortagaq sungaartoq "Ugguuna qinnuteqarit" quppernermi uani qullerpaamiittoq atorlugu qarasaasiakkut qinnuteqarsinnaavutit. Nammineerluni immersuiffissamut aaqqiissutissaq atorniarukku nammineerlutit MitID-risat atorlugu qarasaasiamut isissaatit.

Malugiuk: qinnuteqartut nutaat kisimik nammineerluni immersuiffissamik MitID-talimmik atuisinnaapput. Ilinnut akuersissut nutarterniarukku paarlattuanik qinnuteqarfissaq mail atorlugu tunniutissavat (tullinnguuttuniittut takukkit).

Qinnuteqaatinni ilanngussassat makku ilanngutissavatit:

• Søfartsstyrelsenip umiarsuarnut nalunaarsuiffiani angallatip nalunaarsorneqarsimaneranik uppernarsaat
• Nunami sorlermi najugaqarnermut uppernarsaat, tassanilu uppernarsarneqarsimassaaq angallatit Kalaallit Nunaanneersuusoq, ilinnillu pigineqartoq
• Angallatip angissusaannut uppernarsaat, tassanilu angallatip qanoq pisinnaasaqartiginera uppernarsarneqassaaq
• Pisariaqarpat angallammut pisinermut uppernarsaat atsiugaq, taannalu nunami sorlermi najugaqartuunermut uppernarsaataagallartutut atorneqassaaq
• Piginnittuunermut uppernarsaat (ingerlatseqatigiiffinnuinnaq attuumassuteqarpoq)
• Imarsiornermik ilinniarsimanermut uppernarsaatit qinnuteqaammut attuumassuteqartut, imaluunniit
• Aalisarnermik misilittagaqarnermut uppernarsaat. Aalisarnermut misilittagaqarneq inuussutissarsiutigalugu piniartuunermik uppernarsaammik, najukkanni aalisartut piniartullu peqatigiiffianit oqaaseqaammik, inuussutissarsiutigalugu aalisartumit aalisaqatigisimasannit oqaaseqaammik aamma/imaluunniit kommunerisanni inuussutissarsiornermut siunnersortigisannit oqaaseqaammik uppernarsarneqarsinnaassaaq

Toortakkap "Ugguuna qinnuteqarit" toorneratigut qarasaasiakkut nammineerlutit immersuiffissamik immersuillutit aallartissaatit

Qinnuteqarnissannut apeqqutissaqassaguit imaluunniit ikiorneqarnissamik pisariaqartitsissaguit qinnuteqarnissamut ilitsersuut tullinnguuttuniittoq atuarsinnaavat imaluunniit kommunerisat attaveqarfigisinnaavat.

Nipisanut, saattussanut, saarullinnut qaleralinnulluunniit aalisarsinnaanermut akuersissummik qinnuteqarniaruit qinnuteqarfissaq immersussavat.

Qinnuteqaatigisanni ilanngussassat makku nassassavatit:

• Søfartsstyrelsenip umiarsuarnut nalunaarsuiffiani angallatip nalunaarsorneqarsimaneranik uppernarsaat
• Nunami sorlermi najugaqarnermut uppernarsaat, tassanilu uppernarsarneqarsimassaaq angallatit Kalaallit Nunaanneersuusoq, ilinnillu pigineqartoq
• Angallatip angissusaannut uppernarsaat, tassanilu angallatip qanoq pisinnaasaqartiginera uppernarsarneqassaaq
• Pisariaqarpat angallammut tunngatillugu pisinermut uppernarsaat atsiugaq, taannalu nunami sorlermi najugaqartuunermut uppernarsaataagallartutut atorneqassaaq
• Piginnittuunermut uppernarsaat (ingerlatseqatigiiffinnuinnaq attuumassuteqarpoq)
• Imarsiornermik ilinniarnermiit ilinniarsimanermut uppernarsaatit, imaluunniit
• Aalisarnermik misilittagaqarnermut uppernarsaat. Aalisarnermut misilittagaqarneq inuussutissarsiutigalugu piniartuunermik uppernarsaammik, najukkanni aalisartut piniartullu peqatigiiffianit oqaaseqaammik, inuussutissarsiutigalugu aalisartumit aalisaqatigisimasannit oqaaseqaammik aamma/imaluunniit kommunerisanni inuussutissarsiornermut siunnersortigisannit oqaaseqaammik uppernarsarneqarsinnaassaaq
  
  

Qinneqarfissaq una toorlugu aaajuk

Qinnuteqaatigisat kommunerisannut tunniutissavat, kommunilu qinnuteqaammik aamma atsiussaaq.

Qinnuteqarnissannut apeqqutissaqassaguit imaluunniit ikiorneqarnissamik pisariaqartitsissaguit qinnuteqarnissamut ilitsersuut tullinnguuttuniittoq atuarsinnaavat imaluunniit kommunerisat attaveqarfigisinnaavat.

Uani oqaatsit taaguusersuutillu qinnuteqaammi atorneqartut ilaasa nassuiarneqarnerat takusinnaavatit.

Angallataatilinnut aalisarsinnaanermut akuersissutinut qinnuteqaatit immikkoortunut agguagaapput (soorlu immikkoortoq 3.8-mi). Immikkoortut taakku qarasaasiakkut qinnuteqarfissami assigiipput, pappiaranngorlugillu takuneqarsinnaallutik.
Qinnuteqarnissannut allanik apeqqutissaqassaguit ikiorneqarnissannut kommunerisannut saaffiginnissinnaavutit.

Immersuiffissami ulloriartalinni (*) immersuiffissat minnerpaamik immersussavatit.

2. piumasarineqartut aammalu uppernarsaatinut piumasaqaatit
Nutaatut qinnuteqarsimaguit aalisarsinnaanermullu akuersissummik tunineqarsinnaassaguit immikkut akuersissuteqarnissamut piumasaqaatit arlallit naammassisimassavatit. Qinneqartoq nutaaq tassaavoq ukioq kingulleq aalisarsinnaanermut akuersissummik peqarsimanngitsoq. Ilaatigut 18-it 29-illu akornanni ukioqassaatit imarsiornermullu attuumassutilimmik ilinniagaqarsimassaatit aalisarnermillu misilittagaqarlutit. Sumiiffiit tullinnguuttut ilaanni najugaqarsimaguit immikkut ittumik akuerineqarsinnaavutit:

• Qaanaaq
• Kalaallit Nunaata Kangia
• Kommune Kujalleq

Qinnuteqartunut nutaanut piumasarineqartut ilaannik naammassinnissimassaguit ilanngussassat attuumassutillit suli ilannguttussaavatit.

3.4 Angallammut nunami sorlermi najugaqartuunermut uppernarsaatip assilinera
Tassani angallatip nunami sorlermi najugaqartuuneranut uppernarsaat ilanngutissavat.
Angallatit tamarmik sinerissap qanittuani aalisarnermut atorneqartut nalunaarsorneqarsimallutillu inuussutissarsiutigalugulu angallatitut akuerineqarsimassapput. Taamaammat angallatit Søfartsstyrelsenimi nalunaarsortissimassavat. KNAPK-mi imaluunniit Søfartsstyrelsenimi immersuiffissaq atorlugu qinnuteqaatippit immersuiffiginissaanut ikiorneqarsinnaavutit. Qinnuteqarnissamut immersuiffissaq Søfartsstyrelsenip nittartagaani nassaarineqarsinnaavoq.
Nunami sorlermi najugaqartuunermut uppernarsaammi paasissutissat makku takusinnaavatit:

• angallatip aqqa
• angallatip suunera
• angallatip raadiukkut kallerisaarutaa
• angallatip angerlarsimaffia umiarsualiviup ilisarnaataanik normulerlugu (GR-Nr.)
• angallatip qanoq usisinnaatiginera (usisinnaassusia)
• angallammut piginnittutut illit atit imaluunniit ingerlatseqatigiiffiup aqqa
• nunami sorlermi najugaqartuuninnut uppernarsaammik tunineqarninniit ulloq, qaammat ukiorlu

Angallatinik arlalinnik pigisaqarlutit akuersissummik qinnuteqarniaruit angallatinut tamanut nunami sorlermut najugaqartuunermut uppersaatit ilanngutissavatit.

3.5 Angallatip angissusaanut uppernarsaatip assilinera
Uani angallatip angissusaanut uppernarsaatip assilinera ilanngutissavat
Angallatip angissusaanut uppernarsaat paasissutissanik makkuninnga imaqarpoq:

• angallatit tamakkerluni takissuseq
• silissusaa
• portussusaa
• angallat tamakkerlugu angissuseq imaluunniit useqarsinnaassuseq
• ukioq angallatip sananeqarfia

Angallatip angissusaanut uppernarsaat angallammik sanasumit/tunisisumit pissarsiarisinnaavat. Tamanna periarfissaanngippat oqartussaasumit akuerisaasumit angallat uuttortartissinnaavat.
Angallatit arlallit atorlugit aalisarsinnaanermut akuersissutinut qinnuteqassaguit angallatinut tamanut angissutsinut uppernarsaatit ilanngullugit nassiutissavatit.

3.6 Pisinermut isumaqatigiissutip assilinera
Tassani pisinermut isumaqatigiissutip assilinera sumi najugaqartuunermut uppernarsaammut taarsiullugu uppernarsaataagallartutut ilanngutissavat.
Pisinermut uppernarsaat tunisisumit pisisumiillu atsiorneqarsimassaaq, taannalu illit angallammik piginnittuuninnut uppernarsaataassaaq.
Angallatit arlallit atorlugit aalisarnissarnut akuersissummik qinnuteqassaguit angallatinut tamanut pisinermut isumaqatigiissutit ilanngullugit nassiutissavatit.
Sumi najugaqartuunermut uppernarsaatip pissarsiarinissaata tungaanut pisinermut isumaqatigiissut angallammik piginnittuuninnut uppernarsaataagallartutut atorneqarsinnaavoq. Sumi najugaqartuuninnut uppernarsaat tigoreerukku taanna Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut nassiutissavat. Sumi najugaqartuuninnut uppernarsaat angallatippit inuussutissarsiutigalugu aalisarnermut akuerineqarsimaneranut aammalu Søfartsstyrelsenimi nalunaarsorneqarsimaneranut inaarutaasumik uppernarsaataavoq.

3.7 Angallammik atornissamut attartornissamilluunniit isumaqatigiissut
Uani atornissamut attartornissamulluunniit isumaqatigiissut ilanngutissavat. Tamannalu aatsaat pissaat angallat illit nammineq piginngikkukku.
Angallatit arlallit atorlugit aalisarsinnaanermut akuersissutinut qinnuteqaruit angallatinut tamanut attartortitsinermut isumaqatigiissutit/angallassisarnissamut isumaqatigiissutit ilanngullugit nassiutissavatit.

3.8 Aalisarnermut atortuutit
Immikkoortoq 3.8-mi taaneqartunik aalisarnermut atortuutinik peqarlutit uppernarsassavat. Aalisarnermut atortuutinik immikkut ittunik atuinissamik pilersaaruteqaruit FAO-mi kodit isumassarsiorfittut atorsinnaavatit immikkoortoq 5-imilu (oqaaseqaatit immikkut ittut) pilersaarutitit aallaaseralugit aammalu immikkoortoq 6-imi (ilanngussaq) pilersaarutitit pillugit nassuiaanerpiaq ilanngullugu.

4.2 Aqutsiveqarfik 47-mi qalerallit
Aqutsiveqarfik 47-mi aalisarnissamut akuersissummik pisinnaassaguit pisassiissutinit nammineq pigisanik peqartariaqarputit. Pisassiissutinit nammineq pigisanik peqaleruit ukiumut pisassiissutinik pisisinnaavutit.

Pisassiissutinik nammineq pigisanik ukiumullu pisassiissutinik pisiniaruit pisinermut tunisinermullu tunisisorlu immersuissaasi. Pisassiissutinik nammineq pigisanik ukiumullu qaqitassanik pisinissaq tunisinissarlu pillugit qinnuiginnittoqarniarpat una toorneqassaaq.

5. Oqaaseqaatit immikkut ittut
Uani pilersaarutitit suliniutissatillu qinnuteqaaternut tunngasut allaaserisinnaavatit, taakkununngalu aalisarnermi atortuutit sorliit atussallugit eqqarsaatiginerlugit ilanngutissavatit.
Ukiuni marlunni akileraartussaatitaaneq aamma ukiuni marlunni najugaqartussaatitaaneq naammassisimanngikkukkit suna tunngavilersuutigissanerlugu immikkut akuerineqarnissamik qinnuteqaaterni allaaserisinnaavat.

7: immikkut akuerineqarnissamik qinnuteqaat
Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartuunissamut, ukiunilu marlunni Kalaallit Nunaanni akileraarutinut akiliisarnissamut piumasaqaatit naammassisimanngikkukkit immikkut akuerineqarnissamik qinnuteqarsinnaavutit. Taamaaliorsinnaavutit ilinniarnermut assigisaanulluunniit atatillugu Kalaallit Nunaata avataani najugaqarallarsimaguit. Tunngavilersuutigisat immikkoortoq 5-imi allaaserissavat.

8. Kommunimit immersorneqassaaq
Qinnuteqarfissaq pappiaratigoorlugu immersorniarukku immikkoortoq 8 Kommunimit immersorneqassaaq. Qinnuteqartoq illiummat aammalu najugaqarnissamut ukiuni marlunni piumasaqaammik akileraartussaanermullu pisussaaffimmut naammassinnissimanitit kommunip uppernarsartussaavaa.

Qinnuteqaatit nassiutereerukku aalisarsinnaanermut akuersissummik suliaqarneq aallartissaaq.

Qarasaasiaq atorlugu qinnuteqarsimaguit qinnuteqaatit Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut toqqaannartumik nassiunneqassaaq, tassanilu qinnuteqaatit suliarineqassaaq. Qinnuteqaaterpit tigusimaneranut tunngatillugu uppernarsaammik mailikkut nassinneqarumaarputit.
Qinnuteqarfissaq assileriarlugu immersoreerukku qinnuteqaatit kommunip Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut ingerlateqqissavaa, tassanilu qinnuteqaatit suliarineqassaaq.

Taamaaliornerni marluusuni qinnuteqaat Aalisarnermut Immikkoortortaqarfimmi sulianik suliarinnittartumut attuumassutilimmut ingerlateqqinneqassaaq.

Qinnuteqaaternik suliarinninneq ullut suliffiusartut qulit missaannik sivisussuseqassaaq. Qinnuteqaativit suliarineqarnissaanut paasissutissat amigarpata attavigineqarumaarputit.

Qarasaasiakkut qinnuteqarsimaguit qinnuteqaatigisat akuerineqarsimanersoq imaluunniit itigartinneqarsimanersoq pillugu mailimik nassitsiffigisanniit akissuteqarfigineqarumaarputit.
Qinnuteqaatigisat kommunimut tunniussimagukku qinnuteqaatigisat akuerineqarsimanersoq imaluunniit itigartinneqarsimanersoq pillugu kommunimit akissutisiumaarputit.

Aalisarsinnaanermut akuersissummi pigisarni paasissutissanik allanngortoqarsimappat tamanna Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut paasissutissiissutigissallugu pisussaaffeqarputit. Ingerlatseqatigiiffiutinni angallatinniluunniit allannguutit assersuutaasinnaapput.

Allannguutit tiguneqariarpata akuersissummik nutaamik nassinneqarumaarputit, tassanilu paasissutissat nutaat ilanngunneqarsimassapput.

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut paasissutissat eqqortut tunngavigalugit aalisarnermik ingerlatannut akuersissummik atuuttumik peqarnissat illit akisussaaffigivat.

Ukioq naallugu saarullinnut, qaleralinnut, saattussanut nipisanullu aalisarsinnaanermut akuersissummik qinnuteqarsinnaavutit.

Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfiup aalajangiinerta maalaarutigineqarsinnaanera periarfissaanngilaq.