Kalaallisuut ammerinerlu (Immikkut sammisaqarneq)

Kalaallisuuliornermik ilinniartitaanerup siunertaraa ilinniartup ilisimasassatigut piginnaasassanik ineriartortitsillunilu pigisaqaleriartornissaa tamakkiisumik kalaallisuuliornermik suliassat iluini piginnaaneqarluarluni namminersorlunilu sulisinnaalernissaminut.
Aammattaaq anguniagaavoq ilinniartup sungiusartullu nutaaliornernik naleqqussaanernillu aallussisinnaalernissaa misilittagaqalernissaalu taamatullu pilersitsisinnaassuseqarnermik aallarniisinnaassuseqarnermillu inerisarnissaa.
Kiisalu kalaallisuuliornermik ilinniartitaanerup siunertaraa ilinniartup kalaallisuuliornerup tungaatigut ilisimasassatigut inerisartuarnissamut, kiisalu ilinniagaqaqqinnissamut ilinniaqqinnissamullu piginnaanngortinneqarnissaa kajumissuseqartunngortinneqarnissaalu.
Kalaallisuuliortunngorniarluni ilinniarnermut tunuliaqutaavoq nunatsinni kalaallisuuliornermik piginnaaneqartunik pisariaqartitsisoqarnera, piorsarsimassutsikkut eriagisassat tammatsaaliornissaa, aammalu tunngaviusumiit ineriartortitsinissamik siunnerfeqarnissaq.

Specialeliorneq siunertaalu
Tunngaviusumik ilinniareersimanermi Kalaallisuuliornermi Ilinniarfimmi ukiup affaanik ingerlaqqinnerup siunertaraa, assuutinik, qangatoortunik nutaalianilluunniit ilinniagagarluni naammassisaqarnissaq.
Ilinniarnerup anguniagaraa ilinniartut ingerlaqqinnermi, qangatoortunik nutaalianillu aallussisinnaanissaat misilittagaqalernissaallu, taamatullu pilersitsisinnaassuseqalernissaat aallarniisinnaassuseqalernissaallu.
Ilinniartoq ilinniagassaminik toqqaasinneqassaaq. Ilinniagassatut toqqagassani pingasut toqqarneqassapput. Toqqaanerup kingorna ilinniartoq ilinniartitsisumik peqatigineqarluni isumasiorneqassaaq. Isumasiuineq naapertorlugu ilinniartitsisoq ilinniartup ilinniarnermini ingerlaarnissaanik pilersarusussaaq.

Ilinniagassatut toqqagassat:

• Kamiit takisuut seeqquallit sioqqerfillit
• Kamiit naatsut sioqqerfillit
• Seeqqinit naatsut nallartitanik siorallit
• Seeqqinit sammiarnillit/sammivernillit
• Avanersuarmiut assuutaat
• Tunumiut assuutaat
• Nutaaliorneq
• Qilakitsormiutut atisat
• Ataasiallit

Ilinniagassatut toqqagassatut allattorsimasut saniatigut itinerusumik sammineqassapput: annoraaminilerineq ilisserusiornerlu.
Ilinniartut ilinniagassamisut toqqagaat, Ilinniarfiullu amissaqarniarnera apeqqutaalluni ammerineq ingerlanneqassaaq.
Ilinniartoq ilinniartitsisumik peqatigineqarluni ammit atugassat aaliangersarneqassapput, tassani ilinniarfiup amissaqarniarnikkut inissisimanera aaliangiisuusinnaasarnera eqqortumik isiginiarneqassaaq.
Ilinniarnermi piumasaqaataavoq, ilinniartup ilinniartitsisullu naammassissutissatut isumaqatigiissutigisaat tamakkerlugit ilinniartumit mersorneqarlutik naammassineqassamata. Ilinniarnerup aallartinnginnerani ilinniartitaanerup aaqqissuussaanerata paasilluarsimanissaa kissaatiginarpoq.

Specialiliornermi toqqagassat suliassartai
Toqqagassat tamarmik immikkut aaliangersimasunik piumasaqaategqarfiullutillu ingerlaarneri assigiinngitsuupput.

Piumasaqaataavoq kusanartumik mersoqqissaarnissaq.

1. Kamiit takisuut seeqquallit sioqqerfillit
Qinigassaavoq kamiit seeqquallit sioqqerfilinnginnissaat.

Alersit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, uuttuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, quliusiineq, ikerngualiineq, mersuussinerlu.

Kamisat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, pussarusersuineq, mersuussineq, tutsiterineq, tigusarneq, kammiornerlu.

Qulerfiit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, avittarneq, mersuussinerlu.

Seeqquat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, avittarneq, mersuussinerlu.

Sioqqerfiit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, avittarneq, mersuussinerlu.

Avittarneq
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, mersuussinerlu.

Tutsiterineq

2. Kamiit naatsut sioqqerfillit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, uuttuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, quliusiineq, ikerngualiineq, mersuussinerlu.

Sioqqerfiit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, avittarneq, mersuussinerlu.

Qulerfiit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, avittarneq, mersuussinerlu.

Kamisat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, pussarusersuineq, mersuussineq, tigusarneq, kammiornerlu.

Tutsiterineq

3. Seeqqinit naatsut nallartitanik siorallit

Nallartitat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, mersuussinerlu.

Seeqqinit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, amermik qitulisaaneq, ilisserineq, mersuussinerlu.

Tutsiterineq

4. Seeqqinit sammivernillit/sammiarnillit
Sioqqiornermi toqqagassaapput nallartitsineq avittarnerluunniit.

Nallartitat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, mersuussinerlu.

Avittarneq
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, mersuussinerlu.

Seeqqinit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, amermik qitulisaaneq, ilisserineq, mersuussinerlu.

Tutsiterineq

5. Avanersuarmiut assuutaat
Avanersuarmiutut assuusiornermi ilinniagassatut ilaapput: Avanersuarmiutut atungassineq, singilerfissalinnik atungassanik piareersaaneq, atunngernerlu.

Arnamut
Nanut
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussinerlu.

Arnatuut
Alersit:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, amermik qitulisaaneq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, ikerngualiineq, nanorartaliinerlu.

Kamisat:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, Qaanaarmiutut singilerfissalinnik atunngerneq, kammiorneq.

Annoraaminermik annoraaq
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersorfissorneq, manissaanerlu.

Amermik amaat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, amermik qitulisaaneq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq.

Angummut
Nanut:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, amermik qitulisaaneq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq.

Kamerussat
Alersit:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, ikerngualiineq, nanorartaliinerlu.

Kamerussat:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, amermik qitulisaaneq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, atunngerneq, kammiorneq.

Annoraaq:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersorfissorneq, manissaanerlu.

6. Tunumiut assuutaat
Amaat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, mersuussineq.

Qaddippaat
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, amermik qitulisaaneq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq.

Kamiit seeqqoq tikillugu takissusillit
Alersit:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, pussarineq, mersuussineq, ikerngualiineq, nanorartaliinerlu.

Kamiit:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, atunngerneq, kammiorneq, tigusarneq.

Angut:
Igiaq
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, manissaanerlu.

Kamiit erisat
Alersit:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, ikerngualiineq, quliusiinerlu.

Kamiit:
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, atunngerneq, kammiornerlu.

7. Nutaaliorneq
Nutaaliorneq tassaavoq atisalioriaasitoqqanik isumassarsiorfeqarluni suliaqarneq.
Atortunik nutaaliaasunik suliamut ilanngussaqarneq tassaalersitsivoq nutaaliorneq.

Nutaaliornermi ilinniartoq nammineerluni suliassaminik siunniussaqartarpoq, tassani nunatsinni atisalioriaatsit assigiingitsut isumassarsiorfigisassatut eqqarsaatersuutigineqartarput.
Suliassatut aaliangiisoqarsimatillugu, ilinniartoq iliniartitsisorlu peqatigiillutik isumasiogatigiittarput suliassat ingerlaarnissaannik pilersaarusiorneq ingerlallugu.

Immikkut maluginiagassaavoq
Ilinniarfiup amissaqarniarnera suliassanut aaliangiussiniarnermi aaliangiisunngorsinnaasarnera. Nutaaliornermi suliat assigiinngilluinnarsinnaaneri peqqutaallutik suliassatut piumasaqaatit assigiinngitsorujussuusarmata, ilinniartup suliassatut aaliangiussimasaat ilinniartitsisut immikkut ingerlariaqqissaq suliassallu aaliangersaaffigisarpaat.

8. Qilakitsormiutut atisat
Amaat
Uuttuineq, titartaaneq, amermik qitulisaaneq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq.

Seeqqinit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, amermik qitulisaaneq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq.

Kamiit
Alersit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, amermik qitulisaaneq, mersuussineq.

Kamiit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, mersuussineq, atunngerneq, kammiorneq, tigusarneq.

9. Ataasiallit
Alersit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, uuttuineq, ilisserineq, pilassineq, pillarissaaneq, quliusiineq, ikerngualiineq, mersuussinerlu.

Qulerfiit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, avittarneq, mersuussinerlu.

Avittarneq
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, kitserineq, mersuussinerlu.

Kamisat - ataasiallit
Uuttuineq, titartaaneq, ilusilersuineq, pilassineq, pillarissaaneq, pussarusersuineq, mersuussineq, tutsiterineq, tigusarneq, kammiornerlu.

Immikkut maluginiagassat
Tunngaviusumik ilinniartitaanermi atugassarititaasut tamarmik specialernermi atuupput.
Specialernermi sukkulluunniit ilinniartitsisut pisinnaatitaaffeqarput, piumasaqaatinut malinninngitsoqarpat tamanna misissussallugu. Ilinniartunik suliakkiutinut piukkunnanngitsorpat aammalu suliakkiutinut naammassinnissinnaanngitsorpat, ilinniartitsisut (nassuiarluaruk suna piviusorsiortuunersoq?) misissueqqissaarsinnaatitaapput. Misissuineq pineqartup suliaannik qulaaraluni nalilersuinikkut ingerlanneqartarpoq, tassani ilinniartup suliaasa piffissaliussap iluani naammassissimanerai aammalu suliat ilinniarfiup piumasaqaataanut naapertuunnersut misissorneqartarlutik. Misissuinerup kingorna ilinniartitsisut, aqutsisoq peqatigalugu, isumagatigiillutik aaliangiussisarput. Ilinniartup ingerlaanissaa piviusorsiornersoq imaluunniit ilinniartup ilinniarneranik unitsitsinermik kinguneqarsinnaasoq aalajangiunneqartarpoq.

Tunngaviusumik ilinniakkamik naammassinnissimaneq.

Ilinniakkamik imaluunniit ilinniagaqarnersiutinik qinnuteqassaguit imminut sullinnermut toorsiffissaq sungaartukkut qarasaasiakkut/internettikkut tassani quppernermi qulaani saamiatungaaniittukkut ”Maana qinnuteqarit”-kut qinnuteqassaatit. Imminut sullinnermi periarfissat atussagukkit nammineq inuttut MitID-nnut isissaatit.

Uku atussavatit

• MitID
• Pappilissat ilinniagarisimasamut tunngasut (meeqqat atuarfianni karakteerinut uppernarsaatit atuutinngillat 2007-ip kingorna meeqqat atuarfiannit atuarunnaarsimaguit)
• Suli meeqqat atuarfianniikkuit karakteerit kingulliit allattorsimaffiat atussavat.

Uku atussanngilatit

• Kuisinnermut allagartaq
• Najugaqarnermut uppernarsaat
• Nunatsinni meeqqat atuarfiannit karakteerinut/angusanut uppernarsaatit (2006-ip missaanit ulloq manna tikillugu karakteerit pisortat paasissutissaasivianniipput).

Malugiuk
Karakteerit marlussuit amigaatigigukkit imaluunniit meeqqat atuarfianni inaarutaasumik misilitsinnerni angusisimanngikkuit Majoriat tamarmik piginnaanngorsaanissamik neqerooruteqartarput.

Najukkanni Majoriamit qinnuteqarnissannut ikiorneqarsinnaavutit, aamma allatut siunnersorneqarnissannut ikiuisinnaapput.

Ilinniartunut inissiamik pinngitsoornak neqeroorfigineqarnissat naatsorsuutigisinnaannginnakku maluginiassavat. Ingerlaannartumik ilinniartunut inissiamik tunineqanngikkuit Majoriami immikkut qinnuteqartariaqassaatit.

Immikkut ittumik pisoqartillugu pappialatigut qinnuteqarfissamik najukkanni Majoriamit tunineqarsinnaavutit. Qarasaasiakkut/internettikkut qinnuteqarsinnaanngikkuit najukkanni Majoriaq attavigiuk.

Ilinniarfiup qinnuteqarfigineqartup illit qinnutitit suliarisussaavai, ingerlaavartumik akissuteqarfigineqartassaatit. Ilinnialernissap aallartinnissaanut sapaatit akunnerit pingasut inulerpagit sulilu tusagaqarsimanak, ilinniarfimmut attaveqartariaqassaatit.

Ilinniarnermik aallartiffik
Ilinniartitsineq Sap.ak. 2-mi aallartissaaq

Neqeroortoq
Kalaallisuuliornermik Ilinniarfik

Aningaasaqarneq
Sullissivik aqqutigalugu ilinniarnersianik ilinniarninni qinnuteqarsinnavutit Suliffimmik misiliinermi pissutsit
Suliffinni misiliiffissamik nassaareersimanissamut piumasaqaateqanngilaq.

Siunissami periarfissat / Suliffiusinnaasut
Kalaallisuuliornermik ilinniarfimmi ilinniarsimasutut makku iluanni suliffeqalersinnaavoq:
Meeqqat atuarfianni ulluni sammisaqarfinni ilinniartitsineq, katersugaasiviit, Kommuneqarfiit sammisassaqartitsiviini.

Ilinniarnermik aaqqissuussineq
PDF

Suliap suliarineqarnera imaluunniit alla pillugu naammagittaalliorusukkuit ilinniarfik attavigissavat.